Moordenaars komen uit Amsterdam zelf en niet meer van buiten
Moord op bestelling in de regio Amsterdam is steeds vaker een klus die wordt opgeknapt door daders uit de eigen Amsterdamse gemeenschap. In het verleden kregen huurmoordenaars die werden ingevlogen een bedrag van tussen de 50.000 en 60.000 euro voor een liquidatie. Nu doen jonge mannen uit de stad het al voor 2000 tot 5000 euro.
De driehoek in Amsterdam - waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen, korpschef Pieter-Jaap Aalbersberg en hoofdofficier van justitie Theo Hofstee - signaleert met grote zorg deze duidelijke verschuiving in het daderprofiel als het gaat om de afrekeningen in het criminele milieu.
Steeds jongere huurmoordenaars
De steeds jongere huurmoordenaars hebben volgens de driehoek gemeen dat ze slecht opgeleid zijn, kansarm zijn op de arbeidsmarkt en een zwak ontwikkeld geweten hebben. De misdaad zien zij als een snelle weg om aan geld te komen. Wie zich tot zware crimineel ontwikkelt, is slecht in te schatten. De stap de misdaad in wordt volgens Aalbersberg gezet 'terwijl ze tot voor kort niet op de radar waren. Het is een risicovolle groep, met weinig antecedenten'.
De steeds jongere huurmoordenaars zijn slecht opgeleid en hebben een zwak ontwikkeld geweten
Het zijn vooral de liquidaties die het gevoel van onveiligheid in de stad domineren. En dat is opmerkelijk want het aantal geregistreerde misdrijven in Amsterdam daalt nog altijd. Zo is het aantal meldingen en aangiften vorig jaar met 5 procent gedaald naar 93.020. De daling, overigens in alle delen van de hoofdstad, is een laagterecord. Vooral zakkenrollerij, straatroof, geweld en bedreiging daalden fors.
Elk lid van de driehoek besefte tijdens de presentatie van de jaarcijfers over de criminaliteit in de hoofdstad in 2017 dat de recente dood van de onschuldige 17-jarige stagiair Mohammed Bouchikhi in een buurthuis in de Amsterdamse wijk Wittenburg momenteel de toon zet. Justitie en politie beloofden er alles aan te doen de daders 'van deze afschuwelijke daad met afschuwelijke gevolgen' te vinden.
Kroongetuigen
Volgens Hofstee worden daarbij alle middelen ingezet. Dat betekent ook dat justitie de inzet van beschermde getuigen of kroongetuigen niet zal schuwen. Niet alleen in Amsterdam maar ook op nationaal niveau hoopt het Openbaar Ministerie met de inzet van beschermde en kroongetuigen tot doorbraken te komen in dossiers waarin het moeilijk is om aan bewijs te komen.
Hoe lastig het is om liquidatiezaken voor de rechter te brengen, bewijst de zaak tegen Willem Holleeder. Die staat momenteel terecht voor vijf liquidaties van meer dan tien jaar terug. Hoofdofficier Hofstee: "Dat dossier leert dat een aantal liquidaties toch na geruime tijd wordt opgelost".
Vorig jaar waren er in Amsterdam zeventien geweldsdoden waarvan drie afrekeningen in het criminele circuit. In 2016 waren het nog zes liquidaties op 23 geweldsdoden. De piek in de liquidaties was in 2014 met tien liquidaties. Het echte verhaal achter de cijfers is complex, zo vindt de driehoek. Er mogen dan vorig jaar slechts drie liquidaties hebben plaatsgevonden. Het aantal liquidaties en pogingen daartoe aan het begin van dit jaar laat volgens de driehoek zien dat de onrust in de onderwereld zeker niet over is.
De driehoek houdt er ernstig rekening mee dat er de afgelopen jaren een verschuiving heeft plaatsgevonden van de zichtbare criminaliteit naar onzichtbare vormen. De greep van de onderwereld op de bovenwereld, ook wel ondermijning genoemd, is daar een voorbeeld van. De ondermijning tast de rechtsstaat aan en vormt volgens de driehoek een serieuze bedreiging voor de veiligheid en de integriteit in de samenleving. Conflicten in de drugshandel, het witwassen van drugsgeld via bijvoorbeeld de aankoop van vastgoed maar ook wapenhandel vormen een groot deel van de ondermijnende criminaliteit in de hoofdstad.