Nu China ons plastic niet meer wil, zet Brussel in op hergebruik
De Europese Commissie komt met een afvalstrategie, nu exporteren naar China niet meer kan.
Alle plastic verpakkingen in Europa moeten in 2030 recyclebaar of herbruikbaar zijn. Dat bepleit de Europese Commissie in een gisteren gepresenteerde nieuwe afvalstrategie. De kunststof vuilnisberg moet drastisch slinken.
Gebeurt dat niet, waarschuwde vicevoorzitter Frans Timmermans bij de presentatie van het actieplan, dan bevat de oceaan straks meer plastic dan vis. Een verbod wil Brussel niet. "We hebben plastic nodig." Het is niet erg dat verpakkingen en spullen van kunststof zijn, aldus Timmermans. Het moet niet minder, zei hij, maar ánders.
Consumenten kunnen plastic artikelen afkeuren, maar aan plastic verpakkingen ontkomen ze niet.
Geen belasting
Met concrete nieuwe wetten kwam Timmermans gisteren nog niet. Een gemiste kans, reageerde Europarlementariër Gerben-Jan Gerbrandy (D66). Vorige week suggereerde eurocommissaris Günther Oettinger (begroting) dat de Commissie een belasting kan invoeren op plastic. Goed voor het milieu en de EU-inkomsten. Dit haalde de strategie niet. Teleurstellend, aldus Europarlementariër Bas Eickhout (GroenLinks). Hij wil heldere regelgeving.
Timmermans pleitte voor een mentaliteitsverandering. Consumenten kunnen zelf plastic artikelen wel afkeuren, maar ze ontkomen niet aan plastic verpakkingen. Dus, vindt Timmermans, moet al het plastic recyclebaar worden. Bedrijven kunnen fabrieken bouwen om kunststof daadwerkelijk een nieuw leven te geven. Dat lijkt in 2030 nog niet haalbaar voor alle tasjes, wikkels en bakjes, maar meer dan de helft moet lukken, hoopt Brussel. Nu gebeurt dat in Europa met 7 procent.
"Plastic moet een waarde krijgen", zei Timmermans. Heel anders dan nu. Ga maar na, veel goedkope producten van plastic gaan na eenmalig gebruik zo de vuilnisbak in. Van de jaarlijks 25 miljoen ton plastic afval in Europa wordt nog geen 30 procent ingezameld voor recycling. Het leeuwendeel gaat de verbrandingsoven in. Die levert even wat energie, maar het materiaal is weg.
Het moet voor vissers aantrekkelijk worden om plastic in te leveren in de haven, in plaats van het in zee te dumpen.
Vis vol plastic
Nog erger is als het plastic afval op straat belandt of in de natuur. Deeltjes komen in de lucht en in het water. Vogels en vissen eten zich vol, in grote stukken plastic zoals visnetten raken zeedieren verstrikt. "Het moet voor vissers aantrekkelijk worden om plastic in te leveren in de haven, in plaats van het in zee te dumpen", zei Timmermans, die daarvoor 'fiscale impulsen' beloofde.
Voor nieuwe, betere technieken belooft Brussel 100 miljoen euro extra steun. In Europa staan wel recyclingfabrieken, maar een flink deel van het plastic gaat naar Azië voor verwerking. Niet duurzaam en niet passend bij het voornemen van de EU om in 2050 circulair te zijn, waarbij elk materiaal als grondstof dient.
Een urgentere reden om snel meer eigen recyclingfabrieken te bouwen is dat China plastic afval uit Europa niet meer wil hebben, sinds deze maand.
Er zijn honderden soorten plastic in omloop, die zich lastig laten sorteren en hergebruiken. Om te zorgen dat Europa zelf niet met soortgelijke verwerkingsproblemen komt te zitten als China, zijn normen nodig. Ook voor afbreekbaar bio-plastic. Want komt dat 'verantwoorde' plastic tussen gewoon plastic te zitten, dan bemoeilijkt dat recycling.
Begin dit jaar bleek dat de steun voor statiegeld op blikjes en kleine flesjes blijft groeien. Lees hier het bericht van Trouw-redacteur Charlot Verlouw.
In een commentaar pleitte Trouw vorig jaar voor een snelle uitbreiding van statiegeld naar blikjes en kleine flesjes. Lees Statiegeld: waar wachten we in Nederland nog op?
Statiegeld op blikjes en flesjes kan zwerfafval met 90 procent verminderen, blijkt uit achtergrondverhaal van Trouws Emiel Hakkenes.