Op de Amerikaanse zwarte lijst prijken bijna alle hooggeplaatste Russen
Van de Russische minister van buitenlandse zaken tot de oprichter van de Russische zoekmachine Yandex. Op de Amerikaanse zwarte lijst staan bijna alle hooggeplaatste Russen.
Zo'n beetje de complete Russische regering staat er op, net als bijna honderd oligarchen. Het Amerikaanse Congres publiceerde gisteren een lijst waar in Rusland met angst en beven naar werd uitgekeken. Gevreesd werd voor verregaande sancties. Denk aan het bevriezen van buitenlandse tegoeden of het ontzeggen van de toegang tot de Verenigde Staten. Die maatregelen bleven uit, want president Trump verbindt voorlopig geen consequenties aan de lijst.
Met de nadruk op voorlopig, want wat niet is kan nog komen, zeiden Amerikaanse Congresleden gisteravond. De lijst is onderdeel van de zogenoemde Countering America's Adversaries Through Sanctions Act waar Trump afgelopen augustus morrend zijn handtekening onder zette. Onder die wet worden sancties opgelegd aan Iran, Noord-Korea en Rusland. Dat laatste land wordt onder meer gestraft vanwege inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.
Poetins entourage
Het register met Russische namen, dat inmiddels als Poetin-lijst te boek staat, is vooral een overzicht van de entourage rondom de Russische president. Op een andere, geheime lijst waar het Congres over beschikt, zouden meer personen voorkomen inclusief informatie over eventuele corrupte praktijken.
De lengte van de openbare lijst is indrukwekkend. In totaal zijn 210 Russen opgenomen: 114 politici en adviseurs en 96 oligarchen. De namen variëren van Poetins woordvoerder Dmitri Peskov tot premier Dmitri Medvedev en de minister van buitenlandse zaken Sergej Lavrov.
Het zijn opmerkelijke namen, want mocht Trump in de laatste twee gevallen tot sancties overgaan dan betekent dat zo'n beetje het einde van de diplomatieke betrekkingen tussen de VS en Rusland. De kans dat hij daadwerkelijk strafmaatregelen tegen deze personen invoert lijkt klein, want het Witte Huis is niet verplicht om alle Russen op de lijst in één keer gezamenlijk te straffen.
De namen van de oligarchen roepen mogelijk nog meer vragen op. Alle Russen die een vermogen hebben van 1 miljard dollar of meer, heeft het Congres opgenomen. Denk aan Igor Setsjin, topman van staatsoliebedrijf Rosneft en bondgenoot van Poetin. Ook de gebroeders Rotenberg, judovrienden van de Russische president die zo'n beetje alle belangrijke bouwprojecten in de wacht slepen, zijn vermeld.
'Het lijkt alsof ze het telefoonboek van het Kremlin hebben gekopieerd'
Ook oprichter van de Russische zoekmachine Yandex, Arkadi Volosj, prijkt op de lijst, terwijl hij zijn onderneming zonder bemoeienis van het Kremlin tot bloei heeft gebracht. Hetzelfde geldt voor Sergej Galitski van winkelketen Magnit.
Laconiek
In Rusland is daarom nogal lacherig gereageerd op de lijst. Ook critici van het Kremlin plaatsen hun vraagtekens bij de willekeur. Want het blijft onduidelijk wat de inhoudelijke argumenten zijn. Kunnen deze personen in de toekomst gestraft worden voor de oorlog in Oekraïne, de annexatie van de Krim, corruptie, of het beïnvloeden van de Amerikaanse presidentsverkiezingen? Niemand weet het.
"Het lijkt alsof ze het telefoonboek van het Kremlin hebben gekopieerd", reageerde Konstantin Kosatsjev, hoofd van de commissie van buitenlandse zaken, gisteren op Facebook. Michail Fedotov, nummer 26 op de lijst en hoofd van de mensenrechtenraad van het Kremlin, vult aan: "Ik sta op de lijst omdat ik een adviseur ben van de president. Ik vraag me af waarom het zo lang heeft geduurd om de lijst samen te stellen. Ze hadden simpelweg naar de website kunnen gaan en alle namen kunnen kopiëren."
Ook de Russische president die onschendbaar is, reageerde in eerste instantie nogal laconiek. Hij vroeg zich af waarom hij niet is opgenomen. Even later sloeg hij een meer dreigende toon aan en zei dat zo'n lijst de betrekkingen tussen de 'Verenigde Staten en Rusland verder zal bemoeilijken'.
Onderschat de boodschap van deze lijst niet, is ook de portee van het hoofd van het Carnegie-centrum in Moskou, Dmitri Trenin. Het zijn niet zozeer de personen die moeten vrezen voor maatregelen. Vooral de buitenlandse bedrijven die in de toekomst zaken doen met Russische politici en oligarchen die op de lijst staan, worden getroffen. Ook zij begaan een strafbare daad, aldus de Amerikaanse sanctiewet. Trenin schreef daarover op Twitter: "De boodschap van deze lijst is dus heel simpel: degene die in de toekomst zaken willen doen met Rusland, krijgen ook te maken met de VS."