'Rolexjacht' Rotterdamse politie stuit op hevige kritiek
‘Een onzalig plan’, zo noemen critici het voornemen van de Rotterdamse politie om dure merkkleding af te pakken van jongeren die niet kunnen uitleggen hoe zij dat hebben betaald.
De Rotterdamse politie krijgt van alle kanten kritiek op hun proef in Rotterdam-West waarbij jongeren met dure kleding en horloges op straat te vragen hoe zij dat hebben bekostigd. De Rotterdamse ombudsman Anne Mieke Zwaneveld vindt dit veel te ver gaan. Strafadvocaten zien geen enkele juridische basis om jongeren op deze manier aan te pakken.
Het idee om de jacht op dure jassen en Rolexen te openen komt volgens de politie van een wijkagent in Delfshaven. Hij zag dat onder een specifieke groep jongeren peperdure merkkleding steeds belangrijker wordt en statusverhogend werkt. Korpschef Frank Paauw zei vandaag in De Telegraaf: “Het zijn vaak jonge gasten die zich onaantastbaar achten. We gaan ze uitkleden op straat.”
Over hoe de methode precies in zijn werk zal gaan wilde de politie vandaag weinig kwijt, omdat het gaat een proef en de details nog niet bekend zijn. Verwezen werd naar een verklaring van de politie op internet: “Het gaat om jongeren die de politie in een groepsaanpak al op de korrel heeft en van wie vermoed wordt dat ze criminele activiteiten ontplooien om de dure kleding te kunnen bekostigen.”
Het zijn vaak jonge gasten die zich onaantastbaar achten. We gaan ze uitkleden op straat.
Strafrechtadvocaat Paul Verweijen noemt het een ‘slecht en onzalig plan’. “Ik weet nu al wie hier mee te maken krijgen: mensen met een donkere huidskleur. Ik ben jong, blank en draag mooie kleren, maar zal nooit staande worden gehouden. Mijn Turkse collega daarentegen, die regelmatig in de mooie auto van zijn baas wordt aangehouden, is wel de klos.”
Verweijen vraagt zich af op basis van welke wettelijke bevoegdheid de politie dat denkt te doen. “Jongeren die worden verdacht van criminele activiteiten kun je al aanhouden. Als in een witwasonderzoek in een huis twee ton wordt gevonden en de bewoner heeft de laatste tien jaar geen belasting betaald, dan snapt iedereen dat daar een verklaring voor moet komen. Maar in dit plan lijkt me willekeur en dus etnisch profileren op de loer te liggen.”
Het advies van Verweijen is om op vragen naar de herkomst geen antwoord te geven. “Dat is wat ik uit principe zou doen. Niemand is verplicht om op straat op zo’n vraag zonder aanleiding antwoord te geven. Wat gebeurt er dan? Moet je dan mee naar het bureau? Het is echt dubieus.”
Spierballenvertoon
Verweijen vraagt zich af wat de politie hiermee denkt op te lossen. “De voordelen wegen niet op tegen de nadelen voor onschuldige mensen die deze hele vervelende en intimiderende vragen krijgen. Het is spierballenvertoon en stoerdoenerij die niet thuis hoort in een rechtsstaat.”
Dat laatste vindt ook Controle Alt Delete, de actiegroep die werd opgericht om etnisch profileren tegen te gaan. Woordvoerder Jair Schalkwijk denkt dat het plan van de Rotterdamse politie een ‘proefballon’ is. Volgens Controle Alt Delete lijkt het beleid op gespannen voet te staan met de nieuwe werkwijze van de politie, die sinds vorige maand geldt. “De politie mag alleen mensen uitkiezen voor een controle als ze voldoen aan het signalement van een dader die een strafbaar feit heeft gepleegd.”
Niemand is verplicht om op straat op zo’n vraag antwoord te geven. Wat gebeurt er dan? Moet je dan mee naar het bureau?
De Rotterdamse ombudsman Anne Mieke Zwaneveld begrijpt goed dat de politie wil laten zien dat misdaad niet loont, maar deze aanpak gaat haar te ver. Ze vindt dat het hebben dure spullen nog geen bewijs van misdaad is. Er zijn volgens haar meer aanvullende aanwijzingen voor nodig dan de plek waar je woont of rondhangt. De Ombudsman vreest een glijdende schaal die lijdt tot etnisch profileren, waarbij politie uiteindelijk mensen vooral op basis van hun huidskleur staande houden.