Verloren gewaande Stan Laurel-film duikt op in Friesland
Laat deze special effects anno 1924 even op u inwerken: te zien is een mannetje in een gestreept gevangenispak dat door de lucht vliegt. Per abuis belandt hij aan een galg. Daar rekt zijn nek enkele meters uit alsof het een stuk elastiek is, wat vervolgens leidt tot een komische ontsnapping.
Tekst gaat verder onder de video
Oké, van de logica moet deze filmscène met de Britse acteur Stan Laurel het niet hebben. Toch is deze passage uit een solofilm van Laurel, ook bekend als de dunne uit het komische duo Laurel and Hardy, heel bijzonder. Want precies deze scène uit de film 'Detained' werd wereldwijd als verloren beschouwd.
Nu zijn ze in het Fries Film Archief in Leeuwarden opgedoken in een partij oude nitraatfilms. De film lag al een tijdje onopgemerkt in het archief van het museum. Omdat het materiaal gedigitaliseerd werd besloot een medewerker kort geleden de oude rollen maar eens te bekijken.
Deze versie was speciaal voor de Nederlandse markt gemaakt en is misschien nooit teruggestuurd
“Dat er zo’n bijzondere film tussen zat hadden we niet gedacht”, zegt archiefmedewerker Syds Wiersma van het museum. “De reden waarom deze scène in de meeste internationale kopieën ontbrak, is dat in de jaren dertig dergelijke films werden ingekort. Deze special effects konden er makkelijk uit zonder dat het verhaal onbegrijpelijk werd.”
De films lagen lange tijd in de kelder van een oude fotografiewinkel in Leeuwarden. Kort na de oorlog kocht de toenmalige eigenaar een partij films om te vertonen en te verhuren. Toen de winkel in de jaren zeventig de deuren sloot, raakten de rollen in de vergetelheid.
Hoe de film precies in Friesland is beland blijft gissen, zegt Wiersma. “Nederland lag toentertijd helemaal aan het eind van de productieketen in de filmindustrie. Deze versie was speciaal voor de Nederlandse markt gemaakt en is misschien nooit teruggestuurd.”