Van pr-vrouw naar boswachter: ‘Ik ben de frisse blik die ze nodig hadden’

 Als er al een stereotype boswachter bestaat – man, grijs, geitenwollensokken – voldoet Hanne Tersmette, 30 jaar, blond en vrouw, er niet aan. Toch is ze een van de boswachters in de Gooi- en Vechtstreek. Echt logisch is haar carrièrepad niet: ze deed een studie communicatie in Amsterdam en werkte voor een pr-bureau en twee reclamebureaus in de Zaanstreek. Maar die branche lag haar niet. “Het was allemaal hartstikke leuk en gezellig, maar ik had het idee dat ik zo weinig bijdroeg aan de wereld. In tegendeel zelfs: op een gegeven moment was ik sigaretten aan het promoten. Dat stond zo ver af van mijn eigen gevoel.”

Op zoek naar iets anders dus. Het toeval wilde dat Natuurmonumenten net een vacature had voor boswachter natuurbeleving en communicatie. Tersmette schreef een brief en leverde die persoonlijk af. Op goed geluk, want: “Ze vroegen een relevante opleiding en die had ik gewoon niet”. Toch werd ze na een serie gesprekken aangenomen. “Ze zagen denk ik dat ik het echt heel graag wilde en echt serieus was”, vertelt ze tijdens een wandeling in de buitenplaatsen van ’s-Graveland, parkbossen met landhuizen. Daar werd ooit de grond ontgonnen om er boerenbedrijven op te zetten, maar al gauw maakten de boerderijen plaats voor landhuizen die als zomerverblijf dienden voor de rijken uit de Randstad. Nu zitten er voornamelijk bedrijven in de landhuizen, zoals het hoofdkantoor van Natuurmonumenten. De bossen erachter zitten vol met reeën en dassen. En een handvol boswachters dat het beheert.

Op zoek naar leden

Ook had Natuurmonumenten behoefte aan een frisse blik, denkt Tersmette. “De natuur beheren kost een hoop geld, daarvoor heb je mensen nodig maar de ledenaantallen liepen terug. Door de natuur aantrekkelijker te maken bereik je die mensen wel. Daar paste ik in: ik kwam uit de reclame en wist al het een en ander van de natuur. Ik denk dat ze het daarom wel aandurfden.” Tersmette was destijds, in 2013, de tweede communicatieboswachter van Natuurmonumenten. “Nu heeft elk team er wel een.”

Tersmettes taak is communicatie en natuurbeleving. Dat wil zeggen dat ze blogs en persberichten schrijft, ook is ze vlogger voor Natuurmonumenten. In haar video’s voor het YouTubekanaal van Natuurmonumenten neemt ze kijkers mee op zoek naar dassenburchten of maakt ze zaadbommetjes met een bioloog. Maar ze zit ook aan tafel met Rijkswaterstaat of gaat met de buren op pad om uit te leggen wat voor werkzaamheden er staan gepland in hun achtertuin.

De tekst loopt door onder het vlog over de das.

Maar tijdens een studie communicatie leer je niets over bosbeheer of reeënpopulaties. Dus moest ze op training bij haar collega’s. “Dat was twee maanden bikkelen. Ik moest boompjes trekken, reeën tellen, boomcontroles doen. Echte boswachterstaken die niet per se in mijn pakket zitten. Ik hoef nu niet die beuk te controleren, daar zijn de experts voor, maar ik weet wel hoe het gaat als ik mensen moet uitleggen waarom een boom gekapt wordt.”

Helemaal uit het niets komt haar carrièreswitch niet. Haar ouders hebben de liefde voor de natuur er al vroeg in gebracht. “Uilenballen uitpluizen, reeënsporen volgen, het weiland in in afwachting van de terugkomst van de grutto.” Tijdens de wandeling in ’s-Graveland gebaart ze naar tonderzwammen op boomstammen, vertelt ze hoe oude boomstammen nieuwe biotoopjes worden voor torren en kevers, hoe ze een dassenburcht heeft gevonden onder de rododendron door de sporen te volgen en over die ene keer dat een das pardoes tegen haar opliep. “Ik liep op een hele brede laan en ineens steekt er een das over, pal voor mijn voeten. Ik stond daar echt … wow. Dat beest draait zich om en ik schrok: shit, wat nu? Hij leek niet door te hebben dat ik er stond. Toen botste hij tegen me aan en schrok zich rot. Dat was bizar.”

Favoriete plekken

Eind deze maand publiceert Tersmette haar boek ‘#GAAN’. Daarin omschrijft ze haar favoriete plekken in de Nederlandse natuur, geïllustreerd met instagramwaardige foto’s van een breed lachende Tersmette in spijkerbroek, houthakkersbloesje en met wapperend blond haar. Het boek staat, naast de verschillende activiteiten die je kunt doen in de gebieden, ook vol met weetjes. Welke slangen er rondkruipen op het Dwingelderveld, welke vogels er vliegen in de Zaanstreek of waar je muntplantjes kunt vinden bij het Lauwersmeer. “Hoe meer je leert, hoe beter. Daar is mijn boek op gericht, dat je meer gaat zien als je buiten bent, dat het opvalt als er een ijsvogel voorbij vliegt.”

Die communicatieopleiding is niet voor niets geweest, eigenlijk is het boek een groot pr-verhaal voor de natuur. “Maar is dat erg dan? De natuur is geen pretpark, maar Nederland is ongelofelijk mooi. Je hoeft niet mega ver weg te gaan om iets moois te zien.” 

Tersmette is niet de enige die via sociale media Nederlanders enthousiast wil maken voor al het schoon dat de natuur te bieden heeft. Boswachters worden steeds actiever op Twitter en plaatsen de mooiste plaatjes uit hun gebieden. De strijd om het boswachterschap op Texel werd uitgevochten in een tv-programma op SBS6. Is dat nou allemaal nodig? “Ik denk dat het vooral belangrijk is dat we de natuur aantrekkelijk maken, zodat je erom gaat geven en ervoor opkomt. Om te voorkomen dat het verdwijnt. Als je hier nog nooit bent geweest en de gemeente wil alles platgooien, interesseert het je misschien niet. Als je zelf hebt ervaren hoe mooi het is, dat er dassen leven, je hebt tonderzwammen gezien op dode bomen en je hebt er een fijne dag gehad, dan ga je erom geven.

“We kunnen echt niet zonder de natuur, dus het is superbelangrijk om mensen die natuurervaring mee te geven zodat ze als het nodig is voor de natuur opkomen.” Tersmette heeft het gevoel dat die aanpak werkt. “Ik merk dat het makkelijker wordt om aan mensen te vragen of ze een donatie willen doen.”

Natuurmonumenten wil van de vrouwelijke boswachter een steeds normalere verschijning maken. In 2015 was maar een kwart van de boswachters bij Natuurmonumenten vrouw.