Amsterdam krijgt Luther Museum
Amsterdam krijgt deze zomer een Luther Museum. In het voormalige Lutherse mannen- en vrouwenhuis De Wittenberg komt een permanente tentoonstelling met honderden kunstvoorwerpen die een link hebben met de reformator. Te denken valt aan schilderijen, portretten van Lutherse regenten, avondmaalszilver, bijbels en geldkisten, waaronder een kist die deel zou hebben uitgemaakt van de Zilvervloot van Piet Hein.
De Lutherse diaconie in de hoofdstad wil al jaren een ‘eigen’ museum, en heeft onlangs Tonko Grever, oud-directeur van Museum Van Loon, in de arm genomen om het plan te verwezenlijken. “In de zeventiende eeuw was een derde van de Amsterdammers Luthers. In de loop der eeuwen zijn veel belangrijke kunstschatten verzameld, waarvan het zonde zou zijn om die in depot te laten.”
‘We hopen door een mix van religieuze en kunsthistorische thema’s een breed publiek aan te spreken’
De expositie, in de regentenkamers, krijgt vier thema’s: Luther en de Reformatie, geloven op zijn Luthers, Lutheranen en Amsterdam, en de werken van de diaconie. Te zien zijn werken uit de school van Cranach (portretten van Luther, zijn vrouw en ouders), van Van Ruysdael (‘De doop van de kamerling’), en Breenbergh. Maar ook de negentiende-eeuwse schilder Thérèse Schwartze, van wie volgens Grever ‘weinigen weten dat ze Luthers was’, is present met haar ‘Amsterdamse weesmeisjes’.
Tonnen
Grever denkt dat ondanks de secularisatie het Luther Museum veel belangstellenden zal trekken. “Het geloof speelt, ook in Amsterdam, nog wel degelijk een rol. Het is bijna dagelijks voorpaginanieuws. Daarnaast hopen we door een mix van religieuze en kunsthistorische thema’s een breed publiek aan te spreken.”
Ook de huidige activiteiten van de Amsterdamse Lutherse gemeente moeten te zijner tijd een plaats krijgen in de expositie. Grever: “De diaconie spant zich in voor ouderen, mensen zonder papieren, lhbt’ers, enzovoort. Het zou mooi zijn om kunstenaars te vragen die diaconale arbeid kunstzinnig te verbeelden.”
Het Luther Museum aan de Nieuwe Keizersgracht kost enkele tonnen – voornamelijk op te brengen door de hoofdstedelijke Lutherse kerk – en gaat vermoedelijk in juni open. Als voorproefje start op 27 januari een reeks ‘Lutherse concerten’ in de kerkzaal van De Wittenberg.
Lees ook:
Luther, de man die de wereld veranderde
Wereldwijd begint vandaag de herdenking van 500 jaar Maarten Luther. Zijn ideeën hebben tot op de dag van vandaag invloed. Hoe kan dat? ‘De Reformatie was, zouden we nu zeggen, een totaalconcept.’
Lutherse hervormingsbewegingen reikten veel verder dan het kerkelijke domein
Trouw reisde een jaar lang rond om de erfenis van Maarten Luther in kaart te brengen. Tijd om de balans op te maken. Slotbeschouwing bij een serie.