Opmerkelijke rol voor Martin Schulz in nieuwe Duitse regering
Er komt een nieuwe regering in Duitsland. De onderhandelaars van CDU/CSU en SPD bereikten vanochtend een akkoord na een marathonvergadering van 24 uur.
De hele nacht werd nog over de laatste knelpunten gestreden. Vanochtend kwam de doorbraak. Daarmee lijkt de langste formatie uit de geschiedenis van de Bondsrepubliek afgesloten, vier maanden na de stembusgang eind september. Er is nu nog maar één echte horde die genomen moet worden: de ongeveer 460 duizend SPD-leden. Zij gaan nog stemmen over het regeerakkoord.
De stemming onder de leden kan nog wel eens spannend worden. Een nieuwe samenwerking met de christen-democraten is bij de SPD-achterban erg omstreden. Op een recent partijcongres stemde slechts een nipte meerderheid van gedelegeerden uit de deelstaten voor onderhandelingen met de partij van bondskanselier Angela Merkel. De grote vraag is nu of de leden net zo kritisch zijn als de gedelegeerden op het congres.
De tegenstanders van een nieuwe coalitie met Angela Merkel, aangevoerd door de ‘jonge socialisten’, hebben flink campagne gevoerd. Er zijn de afgelopen weken 24 duizend nieuwe leden tot de SPD toegetreden, uitzonderlijk veel in zo’n korte tijd. Waarschijnlijk zitten daar veel tegenstanders bij, die mee willen stemmen om ‘nee’ aan een meerderheid te helpen.
Het ontslagrecht was één van de laatste moeilijke onderwerpen
Opluchting
Vooralsnog heerst opluchting in Berlijn. Gisteren al lekte een gedetailleerd concept-regeerakkoord van 167 pagina’s uit, maar over de belangrijkste strijdpunten was toen nog geen overeenstemming. Die lagen vooral op het terrein van arbeidsmarkt en gezondheidszorg. De SPD wil dat er een verbod komt op tijdelijke contracten zonder geldige reden en dat er een ‘burgerverzekering’ voor ziektekosten. Daarmee willen zij de Duitse gezondheidszorg hervormen, waar nu een verschil bestaat tussen privaat en ‘wettelijk’ verzekerden.
Die beide wensen waren allebei niet terechtgekomen in het principe-akkoord dat de verkenners van SPD en CDU/CSU vorige maand bereikten. SPD-leider Martin Schulz en zijn onderhandelaars kregen daarom van hun partij de opdracht om op die punten verbeteringen te bereiken in het regeerakkoord.
Het bereikte akkoord is nog niet naar buiten gebracht, maar het RedaktionsNetzwerk Deutschland meldt dat er een compromis is gevonden op het punt van tijdelijke contracten: er komt hier geen verbod op, maar wel een limiet. Reuters meldt dat werkgevers met meer dan 75 werknemers ten hoogste 2,5 procent van hun personeel tijdelijke contracten zonder geldige redenen mag geven.
Schulz lijkt naar Buitenlandse Zaken te gaan
Binnenlandse Zaken naar CSU
Veel is al bekend over de verdeling van ministerposten. Met name over de post van ‘Arbeid en Sociale Zaken’ zou vannacht lang gestreden zijn. Het ministerie gaat naar de SPD. Net als de twee zware posten Buitenlandse Zaken en Financiën. SPD-leider Martin Schulz wordt volgens verschillende Duitse media minister van Buitenlandse Zaken in het nieuwe kabinet. Dat is opmerkelijk: na de verkiezingen had hij nog stellig uitgesloten in een kabinet met Angela Merkel zitting te nemen.
Schulz, die zijn functie als partijchef dan opgeeft, zal op Buitenlandse Zaken de SPD-prominent Sigmar Gabriel vervangen; Gabriel bekleedt de post in de huidige grote coalitie. Als minister van financiën wordt Olaf Scholz genoemd, de huidige burgemeester van Hamburg. De SPD krijgt verder Milieu, Familiezaken en Justitie.
De CSU mag de minister van Binnenlandse Zaken leveren: CSU-chef Horst Seehofer zal die post zelf bekleden. Het ministerie wordt uitgebreid met een speciale afdeling die ‘Heimat’ zal heten. Wat Seehofer op die Heimat-afdeling precies gaat doen, is nog onduidelijk. De Beierse christen-democraten krijgen verder Verkeer en Ontwikkelingshulp. De overige ministersposten, waaronder Defensie en Economische Zaken, gaan naar de CDU van Angela Merkel.