Direct naar artikelinhoud

Hooggeëerd podiumpubliek stroomt weer toe: meer concertgangers

Strijkers van Amsterdam Sinfonietta spelen een Koningsdagconcert in Tilburg.Beeld ANP

Het Nederlands publiek loopt weer warm voor een avondje muziek, dans, toneel of cabaret. Vooral voor muziek is meer belangstelling dan ooit, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Concerten, klassiek en pop, trokken in 2016 ruim 8,7 miljoen bezoeken. Zelfs in voormalig recordjaar 2009 waren dat er niet zo veel.

"Door de crisis en door het dichtdraaien van de subsidiekraan in 2012 was er nogal een dip in de sector", zegt Maarten Bloem van het CBS. "Nu krabbelt de branche duidelijk weer omhoog. Waardoor dat precies komt is moeilijk te zeggen. De crisis is voorbij en wellicht zijn podia veiliger gaan programmeren."

waar meer mensen naartoe komen, daar komt ook meer geld binnen

De cijfers van het CBS gaan over de podiumkunst in zijn geheel. Behalve muziek is dat dans, toneel en cabaret. Muziek is wel veruit het meest populair: bijna de helft van het totale publiek dat podia bezoekt is concertganger.

Net als publieke belangstelling steeg ook het aantal gegeven concerten: naar bijna 20.000 namelijk, een toename van 12 procent ten opzichte van 2012, toen de podia een dieptepunt meemaakten in het aantal toeschouwers.

En waar meer mensen naartoe komen, daar komt ook meer geld binnen. De inkomsten uit entree, garderobe en merchandising piekten in 2016 met 22 procent ten opzichte van 2012. De horecaopbrengsten stegen zelfs nog sterker, met 26 procent ten opzichte van het dal van 2012. 

Snoeien

Dat dal was het gevolg van de in 2010 aangekondigde bezuinigingen in de culturele sector. Het snoeien in subsidies werd gevoeld tot in alle hoeken van de podia, ook in de werkgelegenheid.Tot 2015 groeide het aantal banen in de branche weliswaar, maar die groei was vooral toe te schrijven aan het grotere aantal ingezette vrijwilligers en stagiaires.

In 2016 stabiliseerde het aandeel vrijwilligers en stagiaires, maar het aantal mensen in vaste dienst is sinds 2013 met 12 procent gedaald. Podia huren nu vaker krachten in, zoals zzp'ers.

Wel neemt het aantal mensen dat in loondienst bij concertzalen en theaters werkt nog ruim 70 procent van de gewerkte uren voor haar rekening.

Econoom en dichter Nachoem Wijnberg van de Universiteit van Amsterdam vermoedt dat er - naast het gunstigere economisch getij - nóg een verklaring kan zijn voor de groei van de podiumkunsten: "Voor musici, schrijvers en zelfs televisiemakers is het moeilijker geworden om langs andere wegen hun brood te verdienen. Optreden is dan een van de weinige manieren om nog serieuze inkomsten te verwerven. Dat veroorzaakt vanzelfsprekend een 'podiumisering' van activiteiten."

En juist dat soort vernieuwingen - schrijvers die het theater ingaan, bijvoorbeeld - vinden nu een nieuw publiek, denkt Wijnberg.

Lees ook: Voor muzikanten op toernee gaan romantiek en afzien hand in hand. Dat geldt zeker voor Nederlandse bandjes zoals Canshaker Pi, dat vorig jaar zijn eerste Europese tour maakte.