Direct naar artikelinhoud

Zeventig jaar geleden werden 23 Trouw-medewerkers geëxecuteerd

Trouw-drukkerij in Laren, door de nazi's verwoest in januari 1945.

Trouw brengt vandaag een eerbetoon aan de 23 medewerkers die precies zeventig jaar geleden door de Duitse bezetter werden vermoord. De 23 streden voor vrijheid en recht, net zoals de bijna honderd andere mensen die hun medewerking aan verzetskrant Trouw met de dood moesten bekopen. Trouw wil de herinnering aan hen levend houden. De komende maanden zal de krant vaker stilstaan bij gebeurtenissen die zich in de laatste oorlogsmaanden voltrokken.

en
De voorpagina van Trouw.

Waarom kregen 23 verspreiders van het illegale Trouw in augustus 1944 van de Duitse bezetter de doodstraf en kwamen verspreiders van andere verzetsbladen er met gevangenisstraffen van af?

Het antwoord op de vraag naar de uitzonderlijke behandeling en harde aanpak van Trouw-medewerkers ligt mede in een terloopse mededeling van twee regels die in juni 1944 in de rubriek 'U moet weten...' stond. Redacteur Ep van Ruller schreef 'dat het gezin van Rauter in een zwaar bewaakt huis, Ernst Casimirlaan 23 te Arnhem, woonachtig is'. Rauter was de hoogste SS-baas in Nederland.

Op 15 juni, negen dagen na de invasie, meldde Trouw op de voorpagina 'Atlantic-Wall doorbroken'. Trouw-redacteur Van Ruller wilde met zijn mededeling over de verhuizing van Rauters gezin van Wassenaar naar Arnhem de lezers een hart onder de riem steken: de Duitsers verliezen hun moed en laten hun gezinnen alvast richting Duitsland vertrekken.

Rauter zag het bericht echter als een onverholen uitnodiging om een aanslag te plegen op zijn vrouw en kinderen. Dat blijkt uit een brief die een gealarmeerde majoor van de gendarmerie uit Arnhem naar de SS-baas stuurde. Oud-Trouw-redacteuren Ben van Kaam en Henk Biersteker vonden de brief tijdens eerder onderzoek naar de executie van de Trouw-groep.

De datum van de brief is 30 juni 1944. Dat is tijdens de dagen dat Rauter een afweging moest maken over de wijze waarop hij Trouw-medewerkers ging straffen. Rauter was erop gebrand om de Trouw-organisatie hard aan te pakken, harder dan andere verzetsbladen. Hij kreeg zijn zin.

Het zogeheten Polizeistandgericht veroordeelde op 5 augustus de 23 Trouw-verspreiders ter dood wegens medewerking aan het 'ophitsend geschrift'. Zes verspreiders werden op 9 augustus doorgeschoten, de overige zeventien op 10 augustus 1944.

---

Trouw-abonnees lezen vandaag in de Verdieping het achtergrondartikel 'Een rubriekje met fataal gevolg'.


Lees ook

Geselecteerd door de redactie