De Pakistaanse Asia Bibi is ter dood veroordeeld, om een slok water

Nog eenmaal mag deze christelijke boerenvrouw samen met haar advocaten proberen om een acht jaar oud doodvonnis voor belediging van Mohammed ongedaan te maken.

Voor de autoriteiten is het een hels dilemma, waarvan alleen een vroegtijdige, natuurlijke dood van Asia Bibi hen had kunnen verlossen. Haar ­executie willen ze niet, haar vrijlaten durven ze niet. Naar vermogen hebben ze de ‘rechtsgang’ gerekt en ook nu is onbekend wanneer het hof uitspraak zal doen. Twee jaar geleden zou deze beroepszaak al beginnen, maar toen trok een opperrechter zich terug. Zijn collega’s zullen hun gewetens moeten kielhalen, als ze de rampzalige Pakistaanse blasfemiewet toepassen.

Paria

Bij een gerechtelijke moord op Asia Bibi krijgt Pakistan de status van een schurftige paria. Vrijspreken is ook riskant, want flinke delen van de publieke opinie juichen het doodvonnis toe, niet alleen salafisten maar ook hun aartsvijanden, mystieke soefi’s. De hond en de kat hebben een onheilig verbond gesloten. Al met al is er een patstelling, die tot nu toe Asia Bibi’s leven heeft gered. Al kun je je afvragen wat een leven waard is in een dodencel, met als stip aan de horizon een galg. Pakistan is het ultieme argument tegen elke wetgeving die God ‘beschermt’ tegen critici of grollenmakers.

Asia Bibi is geen van beide. Wel barstte ze uit op een snikhete junidag in 2009, toen ze met moslimvrouwen op het land aan het werk was. De lezingen verschillen op details, de hoofdzaak is dezelfde: volgens de moslimvrouwen had ze water verontreinigd door als christen uit dezelfde kom te drinken als zij. Toen ze haar daarop aanspraken, zou ze een vergelijking hebben gemaakt tussen Jezus en Mohammed, die ongunstig uitpakte voor de laatste. Er dreigde een dorpsgericht, meteen of pas na enige dagen. De vrouwen maakten haar gezicht zwart en tilden haar op een ezel. De politie greep in, maar maakte wel verbaal op voor blasfemie en daarop staat de doodstraf. En ineens was Asia Bibi voor geloofsgenoten een heilig icoon en voor anderen een duivelin. Door een slok water.

Is er nog een weg terug? Het wordt moeilijk, zeker omdat de nieuwe premier de blasfemiewet krachtig wil handhaven. Een lichtpuntje: nog nooit zijn er in Pakistan mensen voor blasfemie geëxecuteerd, wel gelyncht overigens. Het drama rond Asia Bibi heeft tot nu toe aan minstens drie mensen het leven gekost. In januari 2011 schoot een lijfwacht de gouverneur van de provincie Punjab dood, omdat hij als moslim had gepleit voor Asia Bibi. In 2016 eindigde de moordenaar, een soefi, aan de galg. Zijn graf is een bedevaartsoord. Verder was er in 2011 de liquidatie van de christelijke minister van religieuze minderheden, na kritiek op de blasfemiewet.

Volgens geruchten lijdt Asia Bibi, moeder van vier, aan vroege dementie. Ze is begin vijftig. Misschien biedt die aftakeling, of alleen al de verhalen daarover, de autoriteiten een uitweg; een demente patiënt executeer je niet. Blijft de vraag wat de buitenwereld kan doen. Pakistan veranderen lukt niet, dat moet het land zelf doen. Wel nut heeft de consequente steun aan dissidenten in de hele moslimwereld, die vechten tegen religieuze ­tirannie. Dat is beter dan de levering van Toyota’s aan Syrische strijdgroepen, die vermoedelijk God zullen ­bejubelen als Pakistan Asia Bibi echt ophangt.

In de rubriek 'Minaret' leest u bespiegelingen over de islamitische wereld door Eildert Mulder, arabist en oud-redacteur van Trouw.