Direct naar artikelinhoud

Oprukkende varkenspest: grote zorgen in Duitsland, Nederland is 'waakzaam'

In Duitsland krijgen jagers die zwijnen schieten een premie.Beeld anp

Een oprukkende Afrikaanse varkenspest in delen van Oost-Europa zorgt voor angst onder Duitse varkenshouders. Nu in Tsjechië en Polen inmiddels zwijnen aan de ziekte zijn bezweken, vrezen de boeren dat de pest ook hun stallen zal bereiken.

Ook Nederland is bezorgd over de dreigende ziekte, die de branche ernstig kan treffen. Zowel het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) als brancheorganisatie LTO zijn 'waakzaam en alert'.

Het Duitse ministerie van Landbouw heeft varkensboeren inmiddels opgeroepen uiterst strikt te zijn met de hygiënemaatregelen, aldus het actualiteitenprogramma 'Tagesschau'. 

Duitse varkensboeren moeten hun dieren afschermen van contact met wilde zwijnen. Landbouwminister Christian Schmidt: "Van de varkensboer tot de handelaar tot reizigers, iedereen moet helpen." Ook de baas van de Duitse Boerenbond (DBV) is ongerust: "De pest komt eraan", waarschuwt hij in de Süddeutsche Zeitung.

Een uitbraak van varkenspest in Duitsland kan tot grote economische schade leiden

Neerschieten

Omdat er geen medicijn of vaccin tegen de ziekte bestaat - alleen  hygiënemaatregelen en ruimingen kunnen de ziekte indammen - waarschuwen boeren voor een 'rampzalig scenario' en zijn er jachtpremies beschikbaar voor jagers die wilde zwijnen neerschieten.

In 2007 werden de eerste gevallen van Afrikaanse varkenspest in Georgië vastgesteld. De ziekte verspreidt zich sindsdien via Rusland en de Baltische staten naar West-Europa. 

De aandoening treft voornamelijk tamme en wilde zwijnen. Voor andere wilde dieren en voor huisdieren is de Afrikaanse varkenspest onschadelijk. Ook mensen lopen geen gevaar.

Koorts

Dieren die door de ziekte worden getroffen, krijgen koorts en vertonen onder andere bewegingsstoornissen, diarree en ademhalingsproblemen.

Volgens een artikel in Der Spiegel vermindert soms zelfs de bereidheid om te vluchten bij de getroffen dieren en eindigt de ziekte in 90 procent van de gevallen dodelijk.

Een uitbraak van varkenspest in Duitsland kan tot grote economische schade leiden, omdat het varkensvlees dan niet meer geëxporteerd kan worden. Dat kan Duitsland 2 tot 3 miljard euro per jaar kosten.

'Ik ben mij zeer bewust van de risico’s van introductie van Afrikaanse varkenspest in Nederland'
Minister Schouten

Draaiboeken

Ook Nederland, waar het laatste geval van Afrikaanse varkenspest in 1986 was,  exporteert op grote schaal varkens en is kwetsbaar bij een eventuele uitbraak hier.

"Waakzaamheid is dus geboden, zeker doordat de branche zo internationaal georiënteerd is", aldus een woordvoerder van Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO).  Er zijn volgens LTO verschillende maatregelen genomen: "Wij adviseren onze leden ten eerste om de transportwagens dubbel te reinigen, we raden ze sterk af om vlees uit de getroffen landen mee te nemen en jagers die daar een wild zwijn schieten,  moeten het dier vooral niet mee terug brengen."

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) meldt desgevraagd dat dat voor besmettelijke dierziektes zoals de Afrikaanse varkenspest draaiboeken klaar liggen. 

Vorige maand beantwoordde minister Schouten (LNV) al Kamervragen naar aanleiding van enkele gevallen van de ziekte in Polen. Ze antwoordde onder meer:

"Ik ben mij zeer bewust van de risico’s van introductie van Afrikaanse varkenspest in Nederland. De vondst van besmette wilde zwijnen in de buurt van Warschau heeft dit risico echter niet direct vergroot." En: "Het feit dat de verspreiding ervan niet onder controle is, is zorgwekkend en reden om permanent alert te zijn."

Volgende de laatste telling (CBS, april 2017) staan er in Nederland 12,4 miljoen varkens op stal, die zorgen bij de 4.300 varkensbedrijven voor 26.000 arbeidsplaatsen en een economische waarde van ruim 8 miljard euro.

"Pak de problemen in de vee-industrie nu eindelijk eens structureel aan", schreef Bert van den Berg van de Dierenbescherming deze zomer in Trouw. "Het wachten is op de volgende crisis." Hij waarschuwde toen al voor de Afrikaanse varkenspest.