Een groter contrast dan dat tussen PVV en D66 bestaat niet

Ook de wijze van presenteren van Wilders en Pechtold verschilt als de dag van de nacht. De PVV verstuurt een e-mail dat er een programma op Facebook staat. Alsof het hoofddoel is dat zo min mogelijk mensen kennis nemen van wat Wilders met Nederland voor heeft. D66 presenteert het programma in de door de PVV verfoeide Haagse Schilderswijk. In de bloedhete gymnastiekzaal van de Van Ostadeschool.

Een basisschool die een aantal jaren geleden nog een van de grote zorgenkindjes van de onderwijsinspectie was en inmiddels tot de betere scholen hoort. Met een centrale functie in de wijk en een grote betrokkenheid van ouders. D66 straalt het met de locatiekeuze uit: het wordt mooier in onze samenleving als we maar willen.

Geloof in de mens
Van oudsher hebben de Democraten al een groot geloof in de mens en ook het gisteren geopenbaarde verkiezingsprogramma getuigt daarvan. Investeren in onderwijs levert betere en gelukkigere mensen op.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Maar er is ook sprake van een voor D66 minder vertrouwde boodschap. De partij constateert een groeiende tweedeling in de samenleving. Pechtold: "Twee miljoen mensen in Nederland zijn laaggeletterd, twee miljoen mensen zoeken een baan met een vast arbeidscontract, de kwaliteit van verzorgingstehuizen laat te wensen over". D66 wil de tweedeling te lijf gaan, een niet al te vaak gebruikt begrip in het vrijzinnig-liberale vocabulaire.

Samenwerking
Met het optimistische programma wil D66, aldus Pechtold, een bijdrage leveren aan het terugbrengen van vertrouwen in de politiek. "Van de campagne in 2012 heb ik geleerd. We knalden toen als partijen tegen elkaar op. Dat moet niet weer. Dit programma nodigt uit tot samenwerking."

Samenwerking met iedereen behalve Geert Wilders dan toch. Groter dan de verschillen tussen D66 en de PVV kunnen verschillen niet zijn. D66 wil regeringsverantwoordelijkheid en met dit programma zit de partij ook in het centrum van het politieke krachtenveld, net zoals ze de afgelopen jaren zat. Weliswaar als oppositiepartij, maar wel als een van de oppositiepartijen die uiteindelijk bijdroegen aan de resultaten van de coalitie van VVD en PvdA.

Rust
Het punt waarop D66 zich de afgelopen jaren trachtte te profileren - de partij is dé partij van de hervormingen - verdwijnt in dit programma ietwat naar de achtergrond. Rust en samenwerking zijn nu centrale begrippen. Natuurlijk: er blijft veel te hervormen, zoals het belastingstelsel, de pensioenen en de arbeidsmarkt, maar er moet nu ook rust komen. In de zorg bijvoorbeeld. En we moeten nu eens rustig bezien of alle decentralisaties vruchten afwerpen.

Drie programma's werden deze week gepresenteerd en de grote tegenstelling op weg naar de verkiezingen in maart volgend jaar is al haarscherp: de partijen die vooral iets niet willen of iets terug willen (de PVV, maar ook 50Plus) en de partijen die vooral dingen naar kabinetsdeelname. In het eerste kamp zullen er nog een paar bijkomen en in het tweede kamp komen andere partijen, die, net als D66, deel uitmaken van de gevestigde politiek.