Direct naar artikelinhoud

Kerk in Katwijk ontfermt zich over uitgeprocedeerd gezin van Hayarpi

De gereformeerde kerk De Fontein in Katwijk.Beeld Inge van Mill

De vrijgemaakt-gereformeerde kerk in Katwijk biedt sinds vannacht onderdak aan een Armeens vluchtelingengezin dat uitzetting boven het hoofd hangt. Afgesproken is dat het gezin van dochter Hayarpi, die al eerder de publiciteit zocht, een week in de kerk kan blijven om tot rust te komen.

“Dit is geen politiek statement”, benadrukt dominee Folkert Rinkema. “We willen gehoorzaam zijn aan de overheid. Maar tegelijkertijd is er het gebod van naastenliefde. Zij vragen om rust, dat geven wij ze nu.”

Het Armeense gezin woont in het asielzoekerscentrum in Katwijk en is meelevend lid van de plaatselijke vrijgemaakt-gereformeerde kerk. De ouders en hun drie kinderen zijn negen jaar geleden Armenië ontvlucht, omdat de vader zijn leven niet zeker zei te zijn als lid van de oppositie. Drie jaar geleden kregen ze te horen dat ze terug moesten naar Armenië. Ze deden een beroep op het kinderpardon, maar dat werd afgewezen.

We bieden geen bescherming, maar rust. Het gezin is opgejaagd, je ziet de angst in hun ogen
Dominee Rinkema

Dochter Hayarpi studeert econometrie in Tilburg. Ze is ook actief in de ChristenUnie. Ze zetten in Noord-Brabant een jongerenafdeling van deze christelijke partij op. De ChristenUnie heeft zich altijd hard gemaakt voor een ruimhartiger kinderpardon dan onder het vorige kabinet van VVD en PvdA werd geregeld. Bij de formatie van het kabinet van VVD, CDA, D66 en CU heeft ze dat niet binnen kunnen halen. 

Gedicht

Van de coalitiepartijen wil alleen D66 nog ruimere regels voor kinderen die net buiten het pardon vallen. Hun aantal wordt geschat op vierhonderd. Hayarpi heeft zich onder andere via sociale media rechtstreeks tot haar eigen partij gericht. De CU volgt nu officieel de lijn van het kabinet en kan zich hoogstens achter de schermen voor haar inzetten. 

Eerder deze maand kregen de tieners Lili en Howick, ook afkomstig uit Armenië, na veel getouwtrek bij uitzondering een verblijfsvergunning van Staatssecretaris van Mark Harbers (VVD).

Woensdag droeg de studente een gedicht voor bij een demonstratie tegen de uitzetting van het gezin, bij het AZC in Katwijk. Ze wilde donderdagochtend vanuit de kerk geen toelichting geven. “We hebben nu veiligheid en rust nodig”, zei ze.

Geen kerkasiel

In de kerk is de familie in principe niet veiliger dan er buiten, zegt de Utrechtse advocaat Teunis van Kooten, gepromoveerd in religie en recht. Het zogenaamde kerkasiel – vluchtelingen zijn in de kerk veilig – kent Nederland niet. Onder voorwaarden kan de Immigratie- en naturalisatiedienst, ook in de kerk mensen oppakken wier asielaanvraag is afgewezen.

Daar is wel een uitzondering op: dat mag niet tijdens een kerkdienst, of, officieel, tijdens het uitoefenen van hun godsdienst. Datzelfde geldt voor de Staten Generaal, zegt Van Kooten: ook tijdens een vergadering van de Tweede Kamer mag de politie niet binnenvallen.

In de jaren negentig hebben kerken in Amsterdam van die uitzondering gebruik gemaakt. Tien verschillende kerken organiseerden destijds een estafette om te voorkomen dat een groep Zaïrezen werd uitgezet. Twee weken lang hielden die kerken afwisselend de hele dag en nacht een vorm van een dienst, herinnert Gerhard Scholte van de Amsterdamse Raad van Kerken zich. Hij onderzoek nu hoeveel steun er bij kerken is om zich solidair te verklaren met de vrijgemaakte kerk in Katwijk.

Opgejaagd

Die kerk verleent geen kerkasiel. “We bieden geen bescherming, maar rust”, zegt dominee Rinkema. “De vader viel flauw bij de demonstratie die is gehouden. Het gezin is opgejaagd, je ziet de angst in hun ogen. Zij zijn onze broers en zussen.”

De kerk geeft de overheid de kans terug te komen van het onrecht dat ze van plan is te gaan doen
Dominee Rikko Voorberg

Hij is woordvoerder van de gemeente, maar dat doet hij vanuit huis. Hij is niet in de kerk. Daar worden nu geen diensten gehouden, in welke vorm dan ook, zegt de predikant. De kerk is er niet op uit stelling te nemen voor of tegen het beleid dat maakt dat dit gezin hier niet mag blijven. Rinkema: “Wij hoeven niet over de politieke kant te beslissen. Daar hebben we politieke partijen voor, ook christelijke.”

Zowel de plaatselijke dominee als zijn Amsterdamse collega Rikko Voorberg benadrukken dat er ‘goed wordt gezorgd’ voor het gezin. Voorberg zet zich in voor een ruimer pardon en heeft ook contact gehad met Hayarpi. Hij ziet in de actie van de kerk in Katwijk weliswaar geen politieke, maar wel een publieke daad. “De kerk geeft de overheid de kans terug te komen van het onrecht dat ze van plan is te gaan doen.” 

Lees ook:

We Are Here: ‘Wij zijn het product van het vluchtelingenbeleid’

De asielzoekers van ‘We Are Here’ wachten in het zoveelste kraakpand af of Amsterdam structureel opvang gaat bieden.

'Vluchtelingen zijn ons als opdracht gegeven'

Jarenlang zette Geesje Werkman zich namens de kerk in voor de rechten van vluchtelingen. Dankzij haar vasthoudendheid is er nu bed, bad en brood. Nu 'moet' ze met pensioen. 'Als we niets doen, laten we God zelf in de steek.'