Dom gezwam breekt Franse zangeres Mennel Ibtissem op
Een proces van opgaan, blinken en verzinken kan snel verlopen. De 22 jaar oude zangeres Mennel Ibtissem ondervond dat.
Op 27 januari lag de Franse natie aan haar voeten. Ze had in het talentenprogramma 'The Voice' een formidabele vertolking gegeven van het lied 'Halleluya' van Leonard Cohen. Op het Engelse origineel liet ze een Arabische versie volgen.
Ze is in Frankrijk geboren maar van Syrische komaf. De organisatie van The Voice ontdekte haar op YouTube. Met glans haalde ze de tweede ronde en ze gold als een topfavoriet voor de overwinning.
Haar pleidooien hielpen niet meer, de valbijl suisde naar beneden. Ibtissem had dat zelf uitgelokt, en toch klopt er iets niet
Op het hosannagejubel volgde de sloop. Eerst spuwden sociale media kokende lava vanwege haar hoofddoek. Daarbij bleef het niet. Speurders duikelden uitspraken van haar op, gedaan op Facebook.
Lofredes op tolerantie
Zoals na de aanslag In Nice, op de avond van 14 juli 2016, de Franse nationale feestdag. Een Tunesische vrachtwagenchauffeur reed toen op de strandboulevard 86 mensen dood die naar vuurwerk hadden gekeken. Ibtissem vond het op Facebook opmerkelijk dat de dader zijn identiteitsbewijs bij zich had. 'Denken jullie dat we gek zijn?', besloot ze. Dat was al een kwalijke, suggestieve uithaal naar de overheid. Twaalf dagen later ging ze een stap verder, na de moord door twee IS-aanhangers op de 84 jaar oude priester Jacques Hamel, in zijn kerk in Saint Etienne du Rouvray. Ibtissem noemde toen 'onze regering' de 'echte terroristen'.
De tekst loopt door na het filmpje.
Na die onthullingen stak er een zo geweldige storm van protest op dat ze zich terug moest trekken uit The Voice, twee weken na haar triomf. Ze putte zich uit in liefdesbetuigingen voor Frankrijk en lofredes op tolerantie. Ze zei dat familieleden van haar rondliepen op die boulevard in Nice en dat ook zij dus dood hadden kunnen zijn. Ze had zich, zei ze, vertwijfeld afgevraagd hoe die aanslag kon plaatsvinden. In al die emotie zou ze die opmerkingen hebben geplaatst.
Weegt het bij Ibtissem zwaarder omdat ze hetzelfde geloof heeft als al die terroristen en haar uitspraken een symptoom van radicalisering kunnen zijn?
Dom complotdenken
Maar pleidooien hielpen niet meer, de valbijl suisde naar beneden. Ibtissem had dat zelf uitgelokt, en toch klopt er iets niet. Ze had zich schuldig gemaakt aan dom complotdenken. Nou doen dat er wel meer op deze planeet. In de VS denken hele volksstammen dat de Amerikaanse autoriteiten zelf een rol speelden bij de aanslagen van 11 september 2001. Hoe groot die rol was verschilt per samenzweringstheorie. Maar in elk geval: president Bush en de zijnen wisten er zogenaamd meer van.
De vele Amerikanen die zelfs nu nog deze onzin geloven bagatelliseren extremisme van doorgedraaide moslims door hun eigen overheid te bekliederen. En dat terwijl de echte daders moslimterroristen van de barste soort waren en er in New York dertig maal meer doden vielen dan in Nice. Maar die Amerikaanse warhoofden hoeven zich niet terug te trekken uit talentenjachten of basketbalteams. Weegt het bij Ibtissem zwaarder omdat ze hetzelfde geloof heeft als al die terroristen en haar uitspraken een symptoom van radicalisering zouden kunnen zijn en niet alleen van paranoia uit wanhoop? Misschien, maar toch, het wringt.
Dom zwammen
Neem de Franse pers. In de jaren negentig richtten voorlopers van IS met messen en geweren talloze bloedbaden aan in Algerijnse dorpen, met een piek in de vastenmaand ramadan. Vaak vielen er meer doden dan in Nice. In Franse kranten kon je vernemen dat de Algerijnse autoriteiten zelf in die slachtingen de hand hadden. Journalisten die dat zonder bewijs rondbazuinden behielden hun baan. Voor hen geen valbijl. Terwijl zij, nota bene als professionals, even dom zwamden als Ibtissem.
Bespiegelingen over de islamitische wereld, door arabist en oud-redacteur van Trouw Eildert Mulder. Eerdere afleveringen van In de Schaduw van de Minaret leest u hier.