Tegenslag voor Trump: Amerikaanse kolencentrales krijgen geen subsidie

Dat is een tegenslag voor de ambitie van Trump om de steenkolenindustrie nieuw leven in te blazen. Een onafhankelijk energie-agentschap heeft het plan afgewezen om nucleaire en op kolen gestookte centrales financieel te ondersteunen.

Herhaaldelijk beloofde Trump de kolenindustrie uit het slop te trekken. De sector wordt geplaagd door faillissementen en toenemende concurrentie van gas en schone energie. Dat brengt volgens de regering-Trump de betrouwbaarheid van het nationale energienet in gevaar. 

Niet de oplossing

Maar de Republikeins-gekleurde Federal Energy Regulatory Commission liet maandag weten daarvoor geen bewijs te zien. De commissie gaat aanvullend onderzoek doen naar de weerbaarheid van het net. Maar zelfs als er een probleem blijkt te zijn, is staatssteun voor marktpartijen niet de juiste oplossing, stelt commissielid Cheryl LaFleur in een verklaring. 

In het plan van energieminister Rick Perry zouden energiecentrales compensatie krijgen als ze een energievoorraad van 90 dagen aanhouden - dit met het oog op slecht weer en andere verstoringen. Producenten van wind- en zonne-energie hebben een beperkte opslagcapaciteit en krijgen daarom geen subsidie. Milieu-organisaties waarschuwden dat deze maatregel het gebruik van vieze en gevaarlijke brandstoffen stimuleert.

Apple

Steun kwam uit onverwachte hoek, namelijk van US Steel en de conservatieve, steenrijke broers Koch en hun industriële imperium. Die waarschuwden voor de ingreep in de vrije markt en voor hogere energieprijzen. Ook voormalige toezichthouders zeiden dat de maatregel de markt verstoort. Techbedrijf Apple sprak zich uit tegen het voorstel, omdat het innovatie en concurrentie beperkt en een rem zet op het gebruik van schone energie.

De commissie volgt die lijn. Verwijzend naar de opkomst van gas en schone energiebronnen en de neergang van steenkolen stelt commissielid LaFleur: "Zoals bij alle transities kent de markt winnaars en verliezers."

Weinig stroomuitval

De Amerikaanse president is bezig de VS uit het klimaatakkoord van Parijs terug te trekken en schrapte milieumaatregelen van zijn voorganger Obama. Hij ziet weinig in de afbouw van fossiele brandstoffen. Vorige week besloot zijn regering de kustwateren van de VS vrij te geven voor olie- en gaswinning. Over de winterse kou in New York twitterde hij laatst dat de wereld best wat mag opwarmen.

Die extreme weersomstandigheden in de VS hebben tot relatief weinig stroomuitval geleid. Dat laat volgens tegenstanders zien dat het energienet niet zo kwetsbaar is als de regering beweert. Perry’s plan om verouderde nucleaire en vervuilende kolencentrales te steunen, draait niet om de stroomvoorziening, zegt John Moore van de milieubeweging Natural Resources Defense Council tegen persbureau AP. “Hij wil de bankrekeningen beschermen van eigenaren van energie-centrales. Op kosten van gewone Amerikanen.” Volgens critici kan het plan uitmonden in miljarden aan subsidies voor steenkolen- en nucleaire centrales.

Zware tijden

De Amerikaanse steenkolenindustrie kijkt terug op het moeilijkste decennium sinds in 1748 de eerste commerciële mijn opende in Richmond, Virginia. Tussen 2006 and 2016 daalden de Amerikaanse kolenconsumptie en -productie met ruim 30 procent, aldus onderzoeksgroep Rhodium. De werkgelegenheid daalt al een eeuw, vooral door mechanisatie. In 2016 werkten nog 75.000 mensen in de Amerikaanse kolenmijnen.

Trump beloofde een renaissance, maar daar is nog geen sprake van. In 2017 liep de Amerikaanse consumptie van kolen terug met 2,4 procent. De productie steeg, met 6 procent, en volgens voorlopige cijfers zijn er een paar duizend banen bijgekomen. Dat is niet te danken aan overheidsbeleid, stelt Rhodium, maar aan de toenemende vraag uit Azië.