Direct naar artikelinhoud
Column

Verbruiken en achterlaten, dat is de mentaliteit van ruimteondernemers

Leonie BreebaartBeeld Maartje Geels

Had u dat nog meegekregen? Dat het katoenplantje op de achterkant van de maan alweer dood is? Misschien wel, want het is op het NOS-journaal geweest. Nieuwswaardig was in feite minder de dood als wel het ontkiemen van het stekje, dat daar door een Chinese sonde neergezet was.

Dat ontkiemen wordt ook in Nederland gezien als een grote stap voor de mensheid, want het opent de deur naar groenteverbouwende mensenkolonies op andere planeten dan de onze.

Kolonies van wetenschappers, denkt u misschien, maar de TU Delft doet al onderzoek naar een post-planetair stadium: “Dat betekent eigenlijk dat de mensheid op een bepaald moment niet alleen op het oppervlak van de aarde zal leven, maar dat er ook ruimtestations zijn, kolonies, ruimteschepen, zodat de mens op meerdere plaatsen zal leven”, vertelde een onderzoeker de NOS. Fantastisch vooruitzicht.

Waarom onderzoeken we niet hoe we deze planeet kunnen blijven bewonen zonder haar nog verder uit te putten?

Back-up

Toch ergert zulke luchtfietserij me mateloos. Niet vanwege de puur wetenschappelijke nieuwsgierigheid die missies naar de maan en naar Mars motiveert: die valt alleen maar te prijzen. Ook is het misschien niet heel erg dat de exploratie van het heelal een wedstrijdje verplassen is geworden tussen Chinezen, Amerikanen, Russen en Indiërs. Dat is in de weten- schap niks nieuws, en er kan veel moois uit voortkomen.

Wat me wel ergert is het aan deze missies nogal eens verbonden idee dat we gewoon naar de volgende planeet kunnen verkassen als we genoeg hebben van planeet aarde. Dat we een ‘back-up locatie’ nodig hebben voor het geval dat ‘het leven op aarde onhoudbaar wordt ten gevolge van dingen als klimaatverandering’, zoals de site universetoday het formuleert - een reserve-aarde.

Overigens waarschuwt deze site wel degelijk tegen een optimist als Elon Musk, de schatrijke Amerikaanse investeerder die droomt van een Mars-kolonie met één miljoen mensen. Onhaalbaar, schrijft universetoday, maar aan de andere kant ‘heeft de geschiedenis laten zien dat een schijnbaar onmogelijke uitdaging in ons allemaal het beste naar boven brengt’.

Dat vinden ze aan de TU Delft vast ook. Maar als we echt zo graag het beste in onszelf naar boven brengen, waarom benutten we dan niet al onze denkkracht, yins en dollars om te onderzoeken hoe we deze planeet kunnen blijven bewonen zonder haar nog verder uit te putten? Waarom vertonen we dan de escapistische mentaliteit van een middelbare man die zijn vrouw inruilt voor een frisse twintigjarige, een gedrag dat de meermaal gescheiden Elon Musk trouwens bij voortduring vertoont.

Verbruiken en achterlaten, dat is de mentaliteit van ruimteondernemers. En van de Nasa, die zich blijkens de eigen site (en vast niet anders dan de Chinezen) ten doel stelt ‘om de hulpbronnen van de maan op agressieve wijze in kaart te brengen zodat begonnen kan worden met haar mogelijke toekomstige exploitatie’.

Geloven we echt dat het koloniseren van nóg meer hemellichamen het beste in de mensheid naar boven haalt? Of was dat juist het gedrag waar we vanaf moeten?

Wat is daar nou erg aan? Leonie Breebaart onderzoekt in haar column de actualiteit op filosofische wijze. Lees meer op trouw.nl/leoniebreebaart.

Lees ook:

Chinese primeur: op de maan groeit katoen

China heeft zijn ruimterecord te pakken. Voor het eerst is het gelukt om op de maan een zaadje te laten ontkiemen.