Een insluitende Kerst van vijftig of meer tinten grijs. Geen mens uitgesloten!
Enkele dagen vóór de viering van de geboorte van Jezus werd ik plots door een irrationele angst bevangen: stel je eens voor dat het voor de negende keer sinds 1906 zou gebeuren. Hoe zou dit verschijnsel, dat het vooral van lage temperaturen en gulle neerslag moet hebben, overkomen in een samenleving die snakt naar diversiteit?
In 1906 viel 10 centimeter sneeuw. Ik begon alles wat Nederland aan weersverwachtingdiensten telt, te raadplegen. Ze waren eenduidig: de kleur wordt grijs. Uitgeput maar gerustgesteld belandde ik op de site van Omroep Gelderland die met een vette kop groots uitpakte: ‘Witte kerst? Vergeet het maar!’
Geen witte Kerst dus die voor groepen ongemakkelijk kan overkomen maar een insluitende Kerst van vijftig of meer tinten grijs. Geen mens uitgesloten! Natuurlijk vroeg ik me ook af of ik niet bezig was door te slaan. Het was ook een zware week geweest. Maandag al kopte mijn dagblad: ‘Weg met de hegemonie van de witte filosoof’ om verderop te preciseren: ‘Filosofie is te wit, te mannelijk, verouderd’. U weet wel: filosofie. Het domein van bleekscheten als Rousseau, Plato en Kant. Het bracht me aan het denken. Hoe kun je bijvoorbeeld nog die Hollandse meesters uit de Gouden Eeuw aan een onlangs geïmmigreerde West-Afrikaan verkopen? Rembrandt, Hals, Vermeer, allemaal zo krijtwit als een Kerst uit 1906!
Onze turfploeg had wekenlang ‘met een blocnote op schoot’ de gasten van Nederlandse praatprogramma’s bestudeerd. En wat bleek? Juist: bleek
En wat denk je van die Franse topkoks met een Michelin-sterrenhemel als achtergrond? Of al die wereldberoemde componisten, van Mozart tot Beethoven? Een peloton spierwitte notenkrakers dat door geen bezemwagen met een kleurtje nog valt in te halen. Ik dacht diep na. Gelukkig heb je nog jazzmuziek met zwarte kanjers als Louis Armstrong of Duke Ellington. Maar was jazz zonder de verschrikkelijke slavernij die Afrikanen naar Amerika bracht, wel een wereldverschijnsel geworden? En was het aanhalen van dit muziekgenre geen neokolonialistische pose van mij?
Opstopping
Het was inmiddels donderdag en er stond op onze voorpagina de ongemakkelijke waarheid: ‘Talkshows nog steeds niet representatief’. Onze turfploeg had wekenlang ‘met een blocnote op schoot’ de gasten van Nederlandse praatprogramma’s bestudeerd. En wat bleek? Juist: bleek. Het ergste was Jeroen Pauw met 95 procent witte sprekers. Maar, vroeg ik me af, hoeveel zwarte medelanders zijn er in dit land?
Ik vond een opiniestuk van (zwarte) journaliste Clarice Gargard op Joop.nl volgens wie ongeveer 750.000 tot 800.000 zwarte mensen uit Sub-Sahara Afrika tot aan de Caraïben en Zuid-Amerika in Nederland wonen. Zeg maar tussen 4 en 5 procent van de totale bevolking. En reken alsjeblieft mensen als Aboutaleb of Kuzu niet tot gekleurde medelanders, want die zijn officieel gewoon blank. Dus was Pauw goed met zijn 5 procent of minder? Ik wilde dit aan onze hoofdredactie gisteren meedelen maar werd in gedachten voor het Trouw-gebouw door een opstopping gehinderd. Daar stond de hele ploeg van Jeroen Pauw met een blocnote in de aanslag te turven hoeveel zwarte redacteuren bij ons werken. Prettige Kerst!