Direct naar artikelinhoud

Schaatscoach Jillert Anema kreeg waarschuwing wegens schenden olympische waarden

Schaatscoach Jillert Anema (links) en zijn pupil Jorrit Bergsma na afloop van de training van de langebaanschaatsers in de Gangneung Oval.Beeld ANP

Schaatscoach Jillert Anema heeft tijdens de vorige Winterspelen in Sotsji een officiële waarschuwing gekregen wegens 'schending van de olympische waarden'. Dat zegt Maurits Hendriks, toenmalig chef de mission namens sportkoepel NOC*NSF.

Anema stond vier jaar geleden de Franse achtervolgingsploeg bij. Hij zou namens dat team op het onderdeel ploegachtervolging afspraken hebben willen maken met het Nederlandse team over het verloop van de onderlinge wedstrijd. Hij vroeg de Nederlandse bondscoach Arie Koops of diens mannen rustig wilden rijden, om gezichtsverlies voor de Fransen te voorkomen.

Ik heb aangegeven dat dit een schending zou zijn van de olympische waarden
Sven Kramer

Reden was dat de Franse ploeg niet fit was. Een van de schaatsers, Alexis Contin, leed aan een schildklieraandoening. Als tegenprestatie had Anema Maurits Hendriks aangeboden dat de winst altijd voor Nederland zou zijn. Als een Nederlandse schaatser ten val zou komen, dan zou Contin zich laten terugzakken. Hendriks zag dat als een poging tot het ondermijnen van olympische waarden.

"Wij betreuren het zeer dat dit bericht nu naar buiten komt", reageert Maurits Hendriks, technisch directeur van NOC*NSF, op een interview donderdag in de Volkskrant met Anema waarin hij vertelt over deze zaak. "Vandaag zou het alleen over de sportieve strijd op het ijs moeten gaan." Hij doelt op de 10.000 meter met Sven Kramer en Jorrit Bergsma. Laatstgenoemde  wordt gecoacht door Anema.

De Nederlandse teamleiding wees het voorstel van Anema resoluut van de hand. Hendriks: "Meteen op het moment dat het voorstel van Anema mij bereikte, heb ik aangegeven dat dit een schending zou zijn van de olympische waarden en de waarden van de sport in het algemeen, zoals fair play en respect. Ik heb dit met Koops zo besproken en hem het besluit aan Anema laten overbrengen."

Verbouwereerd

Volgens Arie Koops, de bondscoach aan wie Anema in 2014 de vraag stelde, is de deur naar een mogelijke afspraak tussen Nederland en Frankrijk altijd dicht geweest. Hij was naar eigen zeggen verbouwereerd door de vraag van Anema. "We zaten bij de teambespreking, en na afloop bleef Jillert wat hangen. Hij stelde mij deze vraag, of ik rekening wilde houden met de Fransen en of wij hen niet in wilden halen. Ik heb gezegd: dit is niks, succes ermee."

Opzienbarend. Maar ik vind het moeilijk om er nu een oordeel over te geven

Pas later ging Koops erover nadenken, zei hij. "Tien minuten later heb ik het aanhangig gemaakt bij Maurits. En ik heb gelijk Jillert gebeld: let op, er is geen enkele vorm van afspraak, want dat hoort niet in deze sport."

Over de manier waarop het later is afgehandeld, wijst Koops naar NOC*NSF. "Ik kan alleen maar vertellen hoe ik het als coach heb beleefd. Een besluit hierover nemen was in dit geval aan de bond."

'Opzienbarend'

Op de dag dat Sven Kramer hoopt voor de eerste keer olympisch goud op de 10.000 meter te winnen - na een zevende plaats op de Spelen in Turijn in 2006, de wisseldeceptie in Vancouver in 2010 en zilver in Sotsji in 2014 -  reageert de Fries op de zaak rond Anema. "Opzienbarend, het zou niet zo mogen zijn", zegt Kramer tegen de NOS. "Maar ik vind het moeilijk om er nu een oordeel over te geven."

Toch kwam het verhaal over Anema voor Kramer niet uit het niets. "Ik heb die geruchten ook gehoord. Het zou niet zo mogen zijn. Maar ik wil er het liefst buiten blijven. Of Anema een straf verdient? Dat weet ik niet, dan moet ik de details kennen en weten wat waar is. Of het een doofpotaffaire is? Dat denk ik wel en dat is nooit goed. Maar ik ga me nu even focussen op de 10 kilometer."

Naast Bergsma, die hem vier jaar geleden versloeg op de 10.000 meter, moet Kramer het ook opnemen tegen de Nederlandse Canadees Ted-Jan Bloemen. Bloemen, in de volksmond T.J. Flowers genoemd, heeft het wereldrecord op de 10.000 meter in handen. Afgelopen week won week hij zilver op de 5.000 meter achter Kramer die goud veroverde. 

Het belangrijkste is dat Jorrit en Sven zich in alle rust kunnen voorbereiden op hun 10 kilometer
Chef de mission Jeroen Bijl

'Slechte timing'

Volgens de huidige chef de mission Jeroen Bijl is het nieuws rondom Anema nog vers. "We kregen woensdagavond te horen dat er een artikel in de Volkskrant zou komen. Daarop hebben we vanochtend alle coaches ingelicht. De algemene conclusie was dat we hier maar voor één ding zijn en dat is schaatsen en medailles binnenhalen. Maar inderdaad, de timing van deze zaak is heel slecht. Het is heel storend en slecht voor het team. Maar met de reuring in de ploeg zelf valt het gelukkig allemaal erg mee, het is eigenlijk al geen nieuws meer."

Bijl sprak ook kort met Jillert Anema. "Nee, ik ga niet op de inhoud van ons gesprek in, dat blijft tussen ons. Het belangrijkste is dat Jorrit en Sven zich in alle rust kunnen voorbereiden op hun 10 kilometer. Dit kan een heel speciale dag worden voor heel Nederland en voor TeamNL. We proberen daarom deze zaak zo veel mogelijk weg te houden bij de ploeg."

Bijl was als assistent van de toenmalige chef de mission Maurits Hendriks actief bij Sotsji 2014. "De meeste 'ins en outs' van deze zaak kende ik wel. Het is in 2014 gebeurd en door het bestuur en directie van NOC*NSF afgehandeld. Er is nooit iets over naar buiten gekomen. Nee, ik was er ook helemaal niet bang voor dat het juist nu tijdens deze Winterspelen zou uitlekken. Dat is nu wel gebeurd en dat is heel jammer."

Bijl wilde inhoudelijk niet ingaan op het wellicht wat milde oordeel van de sportkoepel over Anema. De sportkoepel ondernam in maart 2014 geen verdere stappen tegen Anema, en waarschuwde hem alleen. "We gaan weer schaatsen vandaag. We moeten nog maar zien of er nog gevolgen komen, maar vanuit NOC*NSF is het duidelijk afgehandeld."

Lees alles over de Olympische Spelen in Pyongyang in dit dossier.