Schrijft de artseneed voor dat dokters de rookindustrie aanklagen?
Ziekenhuizen ondersteunen de aangiftes van oud-rokers tegen de tabaksindustrie. “Of de artseneed dat voorschrijft, is de vraag. Maar het is wel goed dat het gebeurt.”
Het Amsterdamse Antoni van Leeuwenhoekziekenhuis maakte vanochtend bekend aangifte te doen tegen de vier grote tabaksfabrikanten. Het Groningse UMCG volgde direct. De twee ziekenhuizen ondersteunen daarmee twee longpatiënten, die eerder al aangifte deden vanwege zware mishandeling, opzettelijke benadeling en valsheid in geschrifte’. Het Openbaar Ministerie beraadt zich op dit moment over de vraag of dit moet leiden tot een rechtszaak.
Het AvL, gespecialiseerd in kankerbehandelingen, zegt dat het ‘dweilen met kraan open is’ zolang mensen blijven roken. Dagelijks sterven 55 Nederlanders aan de gevolgen. De eigen maatschappelijke verantwoordelijkheid van het ziekenhuis en de eed van Hippocrates die elke arts uitspreekt, rechtvaardigen deze stap.
Algemene eed
In de eed staat onder meer ‘ik zal zorgen voor zieken, gezondheid bevorderen en lijden verlichten’. “Dat is een erg algemene formulering, daar kun je veel onder scharen”, zegt Jannes van Everdingen. Hij werkte als dermatoloog en publiceerde regelmatig over de artseneed.
“Die eed is een inspanningsverplichting van de individuele arts. Die betekent niet dat artsen als groep andere partijen op basis van die regel voor het gerecht zouden moeten slepen. Omdat die partijen zich er niet aan houden: mensen moedwillig verleiden en verslaafd maken. En waar eindigt dit? Gaan we dan ook procederen tegen fabrikanten die te veel zout in het eten stoppen, of die bevorderen dat mensen te veel eten? Ook daar zitten verslavingsaspecten aan.”
Toch juicht Van Everdingen toe dat patiënten de zaak aankaarten en dat artsen dit uit loyaliteit steunen. “Want laten we wel zijn, we weten al tientallen jaren dat roken schadelijk is en de laatste tien jaar ook steeds beter dat meeroken schadelijk is. Wij kunnen niet vaak en hard genoeg zeggen dat een roker zijn eigen gezondheid schaadt, maar ook die van andere mensen.”
De ziekenhuizen zijn niet de eerst artsenorganisatie die de rokers ondersteunen. De artsenstichting die vaktijdschrift NTvG uitgeeft en de fysiotherapeuten verzameld in ClaudicatioNet gingen hen voor. Ook de Stichting Rookpreventie Jeugd en KWF Kankerbestrijding hebben zich bij de aangifte gevoegd, evenals individuele patiënten die zich organiseerden via de website sickofsmoking.nl.
Advocate Benedicte Fiqt deed namens oud-rokers de aangifte tegen de tabaksindustrie.
Ziekenhuizen bannen rokers van hun terrein.