Boedapest is het Hollywood van Europa
De Hongaarse hoofdstad is dankzij haar 19de-eeuwse architectuur de ideale locatie voor Hollywoods blockbusters.
De Amsterdamse gevels die te zien zijn in ‘Publieke Werken’, de verfilming van Thomas Rosenbooms gelijknamige roman, zijn niet echt. Ze werden nagebouwd in Boedapest. En zo lijkt het misschien dat Martin Koolhoven zijn western ‘Brimstone’ opnam in Amerika, maar niets is minder waar. Ook die historische film werd deels gemaakt in Hongarije. En dat is geen toeval.
Hongarije herbergt een van de meest florerende filmindustrieën van Europa. Sinds enkele jaren trekt het land op filmgebied meer bekijks dan Engeland en Duitsland, twee West-Europese landen die over flinke studiocomplexen beschikken. Maar liever dan naar Londen of Berlijn, gaan filmmakers nu naar Boedapest. De oude Oost-Europese stad wordt zelfs overspoeld met Hollywoodsterren.
Tom Cruise was er te vinden voor de opnamen van zijn vierde ‘Mission: Impossible’-avontuur en Bruce Willis voor zijn vijfde ‘Die Hard’-spektakel. Brad Pitt verbleef er een tijdje voor de zombiefilm ‘World War Z’ en Tom Hanks voor de thriller ‘Inferno’. Zelfs het maanlandschap waarin Matt Damon rondwaart in ‘The Martian’ is van Hongaarse makelij.
19de-eeuwse architectuur
De aantrekkingskracht voor filmmakers schuilt deels in de schoonheid van Boedapest, een stad die eind negentiende, begin twintigste eeuw een ongelooflijke bloei beleefde. Het is te zien aan de vele thermale baden die de stad rijk is. Het ene badhuis is nog luxer en eleganter dan het andere. Of denk aan het gigantische parlementsgebouw aan de Donau, in neogotische stijl, of het operagebouw, in neorenaissancestijl.
Alles straalt allure uit, niet alleen de oude boulevards, bibliotheken en bruggen, maar ook de vele koffiehuizen, restaurants, hotels, theaters en musea. Boedapest is in feite één groot filmdecor. En omdat er verschillende architectuurstijlen door elkaar zijn gebruikt, kan de Hongaarse hoofdstad ook makkelijk doorgaan voor een andere Europese stad, voor Berlijn, Parijs of Rome. In ‘Atomic Blonde’, waarin Charlize Theron een stoere actieheldin speelt, is Boedapest gebruikt als stand-in voor Berlijn tijdens de Koude Oorlog. Anders dan veel andere Europese hoofdsteden is Boedapest nog niet kapot gegentrificeerd. Om de communistische jaren zeventig te zien, hoef je alleen maar de hoek om te lopen.
En er is meer. Hongarije beschikt ook over uitstekende filmstudio’s. De Korda Studio in het wijndorp Etyek, even buiten Boedapest, behoort tot de grootste en best uitgeruste filmstudio’s ter wereld. Hetzelfde geldt voor de Origo Studio in een buitenwijk van Boedapest, waar onder meer ‘Blade Runner 2049’ werd opgenomen. Dezelfde regisseur, Denis Villeneuve, werkt er momenteel aan het science fiction-epos ‘Dune’. De jonge Amerikaanse hoofdrolspeler Timothée Chalamet en andere cast- en crewleden wonen tijdelijk in het oude centrum van Boedapest.
En natuurlijk draait het ook om bizniz, en speelt bij dit alles het kostenplaatje een prominente rol. In Hongarije zijn de arbeidskosten relatief laag. Het land beschikt daarbij over een zeer gunstig belastingklimaat voor filmmakers. Producties die minstens 80 procent van hun budget uitgeven in Hongarije kunnen 25 procent van de productiekosten terugkrijgen van de Hongaarse overheid. Het gaat om de ‘Motion Picture Act and Corporate Tax Act’ uit 2004 die goed heeft uitgepakt.
Hongaarse arthousefilms
Het gaat niet alleen om het aantrekken van buitenlandse filmmakers. De voorzieningen zijn ook vruchtbaar gebleken voor de Hongaarse filmwereld. Je zou kunnen zeggen dat de Hongaarse cinema de afgelopen jaren zelfs een behoorlijke vlucht heeft genomen. Met zijn aangrijpende oorlogsfilm ‘Son of Saul’, waarvoor een crematorium in Auschwitz-Birkenau werd herbouwd, ontpopte László Nemes zich vier jaar geleden tot het nieuwe Hongaarse wonderkind. De debuterende regisseur won behalve de Grand Prix in Cannes ook een Golden Globe en een Oscar. ‘Son of Saul’ werd in zijn geheel gemaakt in Hongarije, en hetzelfde geldt voor opvolger ‘Sunset’ waarvoor Nemes een reconstructie maakte van Boedapest vlak voor de Eerste Wereldoorlog, vlak voor de val. Hollywoodaanbiedingen sloeg hij na zijn Oscarwinst af. Alles wat hij nodig had, was in zijn eigen stad voorhanden.
En Nemes is niet de enige Hongaarse regisseur die hoge ogen gooit. Kornél Mundruczó is al een paar jaar vaste gast in Cannes waar hij met zijn prachtig gefotografeerde noodlotsdrama’s, denk aan ‘Delta’ en ‘White God’, verschillende prijzen won. Twee jaar terug werd de Hongaarse regisseuse Ildikó Enyedi voor haar ontroerende liefdesfilm ‘On Body and Soul’ bekroond met de Gouden Beer in Berlijn.
Boedapest dus, de stad waar vette Hollywoodblockbusters en prijswinnende Hongaarse arthousefilms zij aan zij worden gemaakt.
Lees ook:
De Hongaarse Oscarwinnaar László Nemes laat met ‘Sunset’ de kijker verdwaasd achter
‘We leven in de illusie alles te weten’, zegt de Hongaarse Oscarwinnaar László Nemes. Zijn nieuwe film ‘Sunset’ speelt in het Boedapest van 1913 en laat zien hoe die illusie kan uitlopen op verwarring.
On Body and Soul: langzame paringsdans tussen twee eenzame zielen
Volkomen terecht dat Alexandra Borbély eerder deze week werd uitgeroepen tot beste Europese actrice.