Protesten in Iran breiden uit en worden steeds bloediger
Bij de aanhoudende protesten in Iran zijn afgelopen nacht volgens de staatstelevisie zeker negen doden gevallen. Daarmee is het aantal dodelijke slachtoffers sinds de anti-regeringsdemonstraties vijf dagen geleden begonnen, opgelopen tot zeker twintig.
De doden zijn in meerderheid burgers. Afgelopen nacht kwam wel een lid van de Iraanse Revolutionaire Garde, het militaire elitekorps van het land, om het leven. En gisteren werd een politieagent gedood toen hij met een jachtgeweer werd beschoten door een demonstrant.
Dat incident gebeurde in Najafabad, een voorstad van Isfahan in Midden-Iran, waar het maandagavond tot ernstige ongeregeldheden zou zijn gekomen. Veiligheidstroepen hadden daar naar verluidt vijf demonstranten gedood. De Iraanse staatstelevisie meldde negen doden, en eerder al tien. Daarmee zou het totaal aantal dodelijke slachtoffers op tegen de twintig komen.
De hervormingsgezinde president Rohani zei afgelopen weekeinde begrip te hebben voor de onvrede
De protesten begonnen vorige week donderdag in de plaats Mashhad, in het noordoosten van Iran. In eerste instantie keerden de demonstranten zich vooral tegen de hoge prijzen, de werkloosheid en de corruptie en het uitblijven van economische vooruitgang in het algemeen.
Steeds feller
Inmiddels hebben de protesten zich uitgebreid naar meerdere steden en keren de betogers zich steeds feller tegen de Iraanse regering. Die wordt gedomineerd door behoudende sjiitische geestelijken, en is al sinds 1979 aan de macht.
De huidige protestgolf is de ernstigste sinds 2009. De betogingen tegen de omstreden herverkiezing van president Mahmoud Ahmadinejad hielden toen maanden aan en werden hard neergeslagen door het regime. Daarbij vielen zeker dertig doden en werden duizenden mensen gearresteerd.
De regering in Teheran is verrast en bezorgd over de demonstraties. De autoriteiten hebben afgelopen weekend al enkele sociale media geblokkeerd - Instagram en de berichtenapp Telegram - in een kennelijke poging de communicatie van de demonstranten moeilijker te maken en de planning van massalere protestacties te dwarsbomen.
Honderden betogers zijn de afgelopen dagen opgepakt, in de provincie Teheran alleen al zeker 450, liet de vice-gouverneur weten. "Zaterdag zijn ongeveer 200 mensen gearresteerd, zondag 150 en maandag 100", zei vice-gouverneur Ali Asghar Naserbakht.
Tekst loopt door onder foto.
Sussen
De hervormingsgezinde president Hassan Rouhani zei afgelopen weekend begrip te hebben voor de onvrede over de economische situatie en benadrukte dat het Iraniërs vrij staat om kritiek te hebben. Rouhani leek daarmee het protest te willen sussen, maar hij waarschuwde ook dat Iran zal afrekenen met groepjes relschoppers en wetsovertreders die het protest tegen economische problemen misbruiken en openbare eigendommen vernielen.
De Amerikaanse president Donald Trump merkte zondag via Twitter op dat de Iraniërs ‘eindelijk door lijken te krijgen hoe hun geld en welvaart worden gestolen en verspild aan terrorisme’. Hij stelde dat de VS scherp in de gaten zullen houden of rond de ‘grote demonstraties’ sprake is van mensenrechtenschendingen.
President Rouhani toonde zich in een reactie geïrriteerd. Volgens het persbureau IRNA zei hij tijdens een toespraak dat het voor 'deze man in Amerika' die 'tot in zijn kern tegen de Iraanse natie is' niet gepast is plots mee te leven met het Iraanse volk.
Vandaag reageerde ook de Iraanse geestelijk leider ayatollah Ali Khamenei. Volgens hem zijn de 'vijanden van Iran' de drijvende kracht achter de aanhoudende demonstraties. "De laatste dagen hebben vijanden van Iran verschillende middelen zoals geld, wapens, politiek en inlichtingen ingezet om problemen te veroorzaken voor de Islamitische Republiek", aldus Khamenei.
Lees ook: Dertien doden bij protesten in Iran